Zink
De onmisbare rol van zink voor jouw gezondheid
Zink is een essentieel mineraal dat een sleutelrol speelt in talloze processen binnen het menselijk lichaam. Van een sterk immuunsysteem tot gezonde huid, wondgenezing en het functioneren van je stofwisseling: zonder voldoende zink functioneer je simpelweg niet optimaal. In dit uitgebreide artikel ontdek je waarom zink zo belangrijk is, welke klachten kunnen wijzen op een tekort en hoe je op een verantwoorde manier zorgt dat je dagelijks genoeg van dit mineraal binnenkrijgt.
Voordelen van zink voor het lichaam
Zink is betrokken bij meer dan 300 enzymatische reacties in het menselijk lichaam. Het mineraal ondersteunt onder andere:
- Immuunsysteem: Zink zorgt voor een goede werking van afweercellen en helpt zo infecties te bestrijden. Bij verkoudheid blijkt zinksuppletie zelfs de duur van symptomen te verkorten (bron).
- Groei en ontwikkeling: Onmisbaar voor celgroei, DNA-synthese en normale groei bij kinderen en adolescenten.
- Wondgenezing: Zink is cruciaal voor de opbouw van nieuwe cellen en het sneller helen van wonden.
- Huid, haar en nagels: Draagt bij aan een gezonde huid, voorkomt haaruitval en broze nagels.
- Hormonen: Ondersteunt de aanmaak en regulatie van hormonen zoals insuline en testosteron.
- Stofwisseling: Essentieel voor de verwerking van koolhydraten, vetten en eiwitten.
Regelmatige en voldoende zinkinname draagt aantoonbaar bij aan het verminderen van het risico op ziektes, ondersteunt je weerstand en bevordert een gezond herstel van het lichaam na ziekte of verwonding.
Symptomen, risico’s en gevolgen bij zinktekort of overmaat
Een zinktekort ontstaat vooral door eenzijdige voeding, verminderde opname (bijvoorbeeld door darmproblemen) of een verhoogde behoefte (zwangere vrouwen, kinderen, sporters, ouderen). Tekort aan zink uit zich onder meer in:
- Verminderde weerstand (sneller ziek of verkouden)
- Trage wondgenezing
- Huidproblemen zoals eczeem, acne en droge huid
- Vermoeidheid en concentratieproblemen
- Haaruitval en doffe haren
- Verlies van smaak en geur
- Groei- en ontwikkelingsstoornissen bij kinderen
Een ernstig zinktekort is zeldzaam in Nederland, maar komt regelmatig voor bij vegetariërs/veganisten, zwangeren en ouderen. Overdosering door supplementen kan leiden tot misselijkheid, braken, buikpijn en op de langere termijn tot verstoring van het kopergehalte in het lichaam.
Concrete tips voor optimale dagelijkse toepassing van zink
Gelukkig bevat een gevarieerd eetpatroon in Nederland doorgaans voldoende zink. Wil je zeker weten dat je elke dag genoeg binnenkrijgt, houd dan rekening met deze praktische adviezen:
- Voorbeeldtip: Bouw dagelijks zinkrijke voedingsmiddelen zoals volkorenproducten, noten, peulvruchten, schaal- en schelpdieren, vlees en zuivel in je routine in.
- Gezonde gewoonte: Overweeg zink als voedingssupplement alleen bij een verhoogde behoefte of als je tot een risicogroep behoort (in overleg met een arts of diëtist).
- Eet gevarieerd: Combineer dierlijke en plantaardige bronnen voor een optimale opname.
- Let op fytinezuur: Dit zit in granen en peulvruchten en kan zinkopname verminderen. Door te weken of kiemen verbeter je de beschikbaarheid.
- Let op bij vegetariërs/veganisten: Plantaardige bronnen van zink zijn minder goed opneembaar. Voeg extra zinkrijke voeding toe en laat je zo nodig testen op tekorten.
Wil je meer weten? Lees dan ook het artikel
Essentiële Gezondheidsinfo.
Bronnen: